«Η ομορφιά της τέχνης διδάσκει την ταπεινότητα ενώ ταυτόχρονα μας εξυψώνει σε πεδία ελευθερίας, συγκίνησης και σεβασμού».
Ο φωτογράφος και εικαστικός οπτικοακουστικών μέσων Κώστας Παπαγεωργίου γεννήθηκε στην Αθήνα. Είναι απόφοιτος του τμήματος Φυσικής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων με μεταπτυχιακές σπουδές στο ΕΑΠ Πατρών. Σπούδασε κλασική κιθάρα και θεωρητικά της μουσικής και συνθέτει μουσική για το θέατρο από το 1985. Από το 2009 ασχολείται ενεργά με τη φωτογραφία και τις οπτικοακουστικές εγκαταστάσεις. Έργα του φιλοξενούνται σε ιδιωτικές συλλογές και έχουν παρουσιαστεί σε ατομικές και ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Πότε και με ποια αφορμή συνειδητοποιήσατε ότι θέλετε να γίνετε καλλιτέχνης;
Τα πρώτα βήματα της καλλιτεχνικής μου πορείας ξεκίνησαν όταν ως φοιτητής στο τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων ασχολήθηκα με τη σύνθεση μουσικής για τις παραστάσεις της φοιτητικής θεατρικής ομάδας. Παράλληλα φωτογράφιζα και μάθαινα τις τεχνικές εκτύπωσης στο σκοτεινό θάλαμο. Αυτό το πάντρεμα ήχων και εικόνων πάντα με απασχολούσε και καθόρισε σε μεγάλο βαθμό τις μετέπειτα συνεργασίες μου στο χώρο του Θεάτρου και της Μουσικής. Μοιραία νομίζω και ενώ ταυτόχρονα ωρίμαζα, προέκυψε η ανάγκη της εικαστικής έκφρασης και δημιουργίας κάνοντας χρήση διάφορων οπτικοακουστικών μέσων, με κοινό παρονομαστή την εικόνα και ειδικότερα τη φωτογραφία. Δε θα έλεγα λοιπόν πως υπήρξε μια δεδομένη στιγμή συνειδητοποίησης διότι ήταν κάτι που μου συνέβαινε γραμμικά και κατ’ εξακολούθηση! Και αφορμή αποτελούσε η κάθε φορά που ερχόμουν σε επαφή με κάποιον χώρο ή έργο τέχνης. Από τα παιδικά μου χρόνια όταν οι γονείς μου συμπλήρωναν τη μόρφωση και την παιδεία μου παίρνοντάς με σε θεατρικές παραστάσεις και μουσεία, μέχρι τις μέχρι σήμερα προσωπικές μου αναζητήσεις και ανακαλύψεις στις αίθουσες και στα βιβλία τέχνης.
Με ποιες θεματικές έχετε ασχοληθεί; Πως και από τι εμπνέεστε;
Αγαπώ ιδιαίτερα τη φόρμα της Νεκρής Φύσης (Nature morte, Still Life Photography). Η χρήση συμβόλων, η συλλογή και εγκατάσταση κατάλληλων αντικειμένων, οι απαιτητικοί φωτισμοί και η γενικότερη αισθητική που πηγάζει από τα αριστουργήματα των μεγάλων ζωγράφων του 17ου αιώνα – αλλά και πολλών σύγχρονων – αποτελούν καλλιτεχνική πρόκληση και μέσο έκφρασης για μένα. Με γοητεύει επίσης το αστικό τοπίο. Έχω φωτογραφίσει πόλεις και κτήρια εστιάζοντας με εικαστική ματιά στις αρχιτεκτονικές γραμμές και μορφές χωρίς όμως να με ενδιέφερε ποτέ να ασχοληθώ με τη φωτογραφία δρόμου. Και βέβαια ανεξάντλητη πηγή έμπνευσης, η φύση. Ο βαθύτερος μινιμαλισμός της θάλασσας και γενικότερα του υγρού στοιχείου αλλά και οι περίπλοκες και abstract φόρμες των φυτών και δέντρων συνεχίζουν να με συγκινούν αμείωτα και να μου γεννούν ιδέες και θέματα. Τέλος, ιδιαίτερη δεξαμενή έμπνευσης αποτελεί ο γραπτός λόγος όπως η ποίηση, η λογοτεχνία και τα θεατρικά έργα. Μέσα από τέτοια κείμενα και συνεργασίες έχω παραγάγει καλλιτεχνικό υλικό αρκετά σημαντικό για μένα.
Τα έργα σας έχουν βιωματικά στοιχεία;
Η γρήγορη απάντηση στην ερώτησή σας αυτή, είναι πως μάλλον “όχι”. Όσο κι αν ανατρέξω και προσπαθήσω αυτή τη στιγμή να σαρώσω τη μέχρι τώρα δουλειά μου, δε θα έβρισκα κάτι καθαρά βιωματικό που να έχω εκθέσει. Αναμφίβολα σε κάθε δημιουργό υποβόσκει η προσωπικότητα και ο χαρακτήρας που προκύπτει σαν συνισταμένη των βιωμάτων του, αλλά είναι διαφορετικό αυτό. Μπορεί ακόμα να μην έχω βρει το θάρρος να το κάνω… θέλει σκάψιμο στα μέσα σου για να δημιουργήσεις και να παρουσιάσεις τέτοιο έργο. Πιο πολύ θα έλεγα πως κάποιες φορές με ενδιαφέρει να βγάλω στο φως βιωματικά στοιχεία άλλων – όπως για παράδειγμα συνέβη πρόσφατα στη σειρά φωτογραφιών νεκρής φύσης “Séance” που παρουσίασα τον Μάιο στη Γκαλερί Τύρβη στο Μεσολόγγι. Ή στην πολυμεσική εγκατάσταση “Σκόνη” η οποία ήταν βασισμένη στο ομότιτλο θεατρικό έργο της Ελένης Χατζή το οποίο πραγματεύεται το δύσκολο βίο δύο ανθρώπων σε κάποιες πολύ ιδιαίτερες συνθήκες και καταστάσεις.
Αναπτύσσετε σύμβολα στα έργα σας;
Πολύ συχνά. Όπως σας είπα και προηγουμένως, αγαπώ να φωτογραφίζω Νεκρές Φύσεις. Εκεί, τα σύμβολα πρωταγωνιστούν μέσα από τα αντικείμενα και την τοποθέτηση ή τον φωτισμό τους. Η ζωή με το θαύμα της αλλά και τη ματαιότητα της, η βεβαιότητα του τέλους, η ρευστή μορφή του έρωτα, οι σχεδόν πνευματιστικές παρουσίες του παρελθόντος, αλλά και η βία, ο πόνος, η αντίδραση και η αγανάκτηση… Σε μια πρόσφατη φωτογραφία μου από τη συλλογή “Το σώμα πονά” μια πέτρα κατάλληλα τοποθετημένη στο τέλος μιας γραμμής μαύρης άμμου και η ξεφτισμένη άκρη ενός σχοινιού είναι μια αναφορά στην παράλογη βία και απαράδεκτη πράξη του λιθοβολισμού και στις Ιρανές ακτιβίστριες που κόβουν τα μαλλιά τους σε ένδειξη διαμαρτυρίας.
Ποιος πιστεύετε ότι είναι ο κοινωνικός ρόλος της τέχνης και των εικαστικών καλλιτεχνών σήμερα;
Ατέρμονες και πολύπλευρες οι συζητήσεις περί τέχνης και καλλιτεχνών, σε όλα τα μήκη και πλάτη, από ειδικούς και μη… Αν έπρεπε λοιπόν να προσθέσω κι εγώ τις δικές μου λέξεις, θα έλεγα πως τελικά το πολύτιμο απόσταγμα που μας χαρίζεται είναι αυτό το θεμελιώδες ελιξίριο πολιτισμού, ομορφιάς και παιδείας. Είναι η κορυφή ενός υψώματος που για να φτάσεις θα πρέπει να πάρεις την ανηφόρα απ’ όποια πλευρά κι αν είσαι, απαιτεί κόπο και από τον καλλιτέχνη αλλά και από τον θεατή προκειμένου να απολαύσουμε όλοι μαζί τα βαθύτερα επίπεδα που μας υπόσχεται και να γίνουμε καλύτεροι, πιο καλλιεργημένοι και περισσότερο μορφωμένοι άνθρωποι. Η ομορφιά της τέχνης διδάσκει την ταπεινότητα ενώ ταυτόχρονα μας εξυψώνει σε πεδία ελευθερίας, συγκίνησης και σεβασμού.
Πού πιστεύετε ότι είναι ο κατάλληλος χώρος να τοποθετηθούν τα έργα σας;
Η τοποθέτηση των έργων ενός καλλιτέχνη είναι η ευτυχής – συνήθως – κατάληξη της δημιουργίας του! Θα επιθυμούσα οι εικόνες μου να βρεθούν σε χώρους όπου να αποτελούν μέρος της ζωής των ανθρώπων. Να έχω φτάσει δε, σε τέτοια εικαστικά επίπεδα ώστε η θέασή τους να μην προκαλεί την πλήξη, είτε αυτές βρίσκονται σε ένα μουσείο ή χώρο τέχνης, είτε στο χώρο εργασίας κάποιου, είτε στο σπίτι του. Και να σταθώ αρκετά ικανός και τυχερός ώστε σε όποιο χώρο και να βρεθούν οι φωτογραφίες μου, να μην τις προσπερνούν αλλά να στέκονται να ανιχνεύσουν την όποια ποιότητα εσωτερικής έντασης διαθέτω!
Ο Κώστας Παπαγεωργίου εκθέτει στην Αθήνα αυτό τον καιρό και μέχρι τη Κυριακή 16 Ιουλίου, σε μία έκθεση σε σύλληψη και επιμέλεια Πάρη Καπράλου με τίτλο “Άπειρες Μορφές”, η οποία λαμβάνει χώρα στον αθηναϊκό χώρο τέχνης Luminous Eye (Μητσαίων 2Α, περιοχή Ακρόπολης, Αθήνα 117 42) και είναι επισκέψιμη με ελεύθερη είσοδο για το κοινό Τετάρτη 14:00 έως 18:00 και Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο, Κυριακή 17:00 έως 21:00. Είσοδος ελεύθερη.
