Θεοδώρα Στουγιάννου: Η τέχνη μπορεί να επηρεάσει τις κοινωνικές αντιλήψεις

Η Θεοδώρα Στουγιάννου είναι εικαστικός καλλιτέχνης με καταγωγή από Ελλάδα και Καναδά, και τόπο εργασίας την Ελλάδα, τα τελευταία 5 χρόνια. Στη δουλειά της χρησιμοποιεί ακουαρέλες, μελάνια και ακρυλικά, ενώ έχει εκπαιδευτεί τόσο σε τεχνικές βυζαντινής αγιογραφίας, και ζωγραφικής. Αντλεί έμπνευση από τη φύση, τη μυθολογία και τη φαντασία – η θεματολογία της έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια, από απεικονίσεις τοπίων, σε μία μίξη φαντασίας , αφηρημένων μορφών και ονειρικών απεικονίσεων. Από την αρχή του 2023, έχει αρχίσει να παίρνει μέρος σε εκθέσεις σε Ελλάδα και εξωτερικό

Πώς ξεκίνησε η πορεία σας στον χώρο της τέχνης;

Άρχισα να ζωγραφίζω όταν ήμουν περίπου 6 χρονών, μαζί με μαθήματα ζωγραφικής/ αγιογραφίας τα οποία και συνέχισα για αρκετά χρόνια, δημιουργώντας με τη χρήση κυρίως ελαιοχρωμάτων και ακρυλικών. Παρόλο, που το αντικείμενο των σπουδών μου ήταν κυρίως στη ιατρική και τη βιολογία (οπότε και για μερικά χρόνια σταμάτησα να ασχολούμαι τακτικά λόγω έλλειψης χρόνου), αργότερα, γύρω στα τέλη του 2016 – αρχές του 2017, άρχισα ξανά να δημιουργώ συστηματικά, αυτή τη φορά χρησιμοποιώντας κυρίως ακουαρέλες και ακρυλικά με υψηλή ρευστότητα.

Ποιες είναι οι κύριες επιρροές (πρόσωπα, καλλιτεχνικά ρεύματα) και πώς έχουν επηρεάσει το έργο σας;

Κάποια από τα πιο αγαπημένα μου καλλιτεχνικά ρεύματα είναι ο σουρεαλισμός, και ο μεταϊμπρεσιονισμός, από τα οποία και επηρεάστηκα σε κάποια από τα έργα μου, όσον αφορά κυρίως τις ονειρικές απεικονίσεις, το συμβολισμό, αλλά και την εξερεύνηση του υποσυνείδητου – επίσης επηρεάστηκα από διάφορες τεχνικές αγιογραφίας στις οποίες είχα εκπαιδευτεί όταν ήμουν μικρότερη, όπως για παράδειγμα χρήση φύλλων χρυσού για επιχρύσωση διαφόρων έργων, αλλά και στον τρόπο με τον οποίο μου αρέσει να χρησιμοποιώ φωτοσκίαση, δηλαδή να προσθέτω φωτεινές αποχρώσεις ή χρυσές γραμμές πάνω σε σκουρόχρωμες βάσεις.

Ποια είναι τα πιο πετυχημένα έργα σας και πώς έχουν εξελιχθεί με την πάροδο του χρόνου;

Ομολογώ ότι δεν μπορώ να γνωρίζω ποια έργα μου θεωρούνται πιο πετυχημένα, καθώς φέτος άρχισα να συμμετέχω σε εκθέσεις ζωγραφικής και να τα δείχνω περισσότερο – αν και πιο πριν, συνήθιζα να τα δείχνω σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης (Instagram, DeviantArt).

Κοινωνικός ρόλος της τέχνης

Πώς βλέπετε το ρόλο της τέχνης στη σημερινή κοινωνία;

Παρόλο που η τέχνη μπορεί σίγουρα να αποτελέσει ισχυρό μέσο έκφρασης, αλλά και έναυσμα για συζήτηση, για μένα η τέχνη είναι κυρίως ένας τρόπος διαφυγής από το καθημερινή τριβή της πραγματικότητας. Μέσω των απεικονίσεων μου, μου αρέσει να δημιουργώ φανταστικές και ονειρικές πραγματικότητες, εμπνευσμένες από το φυσικό κόσμο, τη μυθολογία αλλά και τη δική μου φαντασία. Για εμένα, η τέχνη είναι μια ανοιχτή πόρτα – μια πόρτα με την οποία, μπορούμε να μεταφερθούμε σε ένα διαφορετικό κόσμο, στον εσωτερικό κόσμο και το υποσυνείδητο του καλλιτέχνη.

Πώς πιστεύετε ότι η τέχνη μπορεί να επηρεάσει ή να αλλάξει τις κοινωνικές αντιλήψεις;

Θεωρώ πως ναι, η τέχνη πράγματι μπορεί να επηρεάσει τις κοινωνικές αντιλήψεις – αυτό βέβαια, μερικές φορές εξαρτάται από διάφορες παραμέτρους, όπως για παράδειγμα, το γενικότερο συναίσθημα ή ιδεολογία που κυριαρχεί σε μία συγκεκριμένη κοινωνική ομάδα, αλλά και πόσα άτομα ή μέλη μίας κοινωνικής ομάδας θα εκτεθούν σε ένα συγκεκριμένο καλλιτεχνικό έργο.

Έχετε εκπλήξει ή προκαλέσει έντονα συναισθήματα στο κοινό σας με κάποιο έργο σας;

Δεν πιστεύω ότι θα μπορέσω να απαντήσω τη συγκεκριμένη ερώτηση ικανοποιητικά, καθώς μόλις πρόσφατα (τον τελευταίο χρόνο) άρχισα να δείχνω περισσότερο τα έργα μου σε εκθέσεις αλλά και σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Έχουν οι Έλληνες πολιτισμική και καλλιτεχνική συνείδηση;

Ανατρέχοντας στην ιστορία της ελληνικής τέχνης, είναι αδιαμφισβήτητο ότι η ελληνική ταυτότητα είναι συνυφασμένη με μεγάλο καλλιτεχνικό πλούτο. Παρά τις διάφορες αλλαγές που είναι λογικό να επέρχονται, συνήθως με την πάροδο του χρόνου, σε αυτή τη συλλογική πολιτισμική συνείδηση, το είδος των έργων που θεωρούνται ως αντιπροσωπευτικό ίσως και να επηρεάζει και τα πιθανά είδη τέχνης που χαίρουν μεγαλύτερης προτίμησης. Παρόλα αυτά, είναι σημαντικό να αποδεχτούμε την έννοια μίας εξελισσόμενης καλλιτεχνικής συνείδησης, η οποία μπορεί να επηρεαστεί από τα είδη τέχνης ή και τα καλλιτεχνικά κινήματα που θα δημιουργηθούν από νέους καλλιτέχνες τα ερχόμενα χρόνια, και στα οποία μέρος του ελληνικού κοινού, θα εκτεθεί.  

Έργα:

Μπορείτε να μιλήσετε για ένα συγκεκριμένο έργο που έχετε δημιουργήσει και πώς προέκυψε;

Ένα έργο το οποίο έχω δημιουργήσει στις αρχές του 2023, και το οποίο και έχω συμπεριλάβει και στην παρούσα έκθεση είναι το “Looking at the Sky: The ancient Desert”/ “Κοιτώντας τον Ουρανό – Η αρχαία έρημος”. (Θα ήθελα να αναφέρω εδώ ότι επειδή μεγάλωσα με δύο γλώσσες, αγγλικά και ελληνικά, όσον αφορά το καλλιτεχνικό κομμάτι, οι τίτλοι των έργων μου μαζί με τις περιγραφές τους είναι συχνά αποτυπωμένες στην αγγλική γλώσσα, επειδή μου είναι πιο εύκολο). Δημιούργησα το παραπάνω έργο σε μία περίοδο κατά την οποία ήθελα να δώσω στον εαυτό μου ελπίδα. Για τον ίδιο λόγο, οι πίνακες μου εκείνη την περίοδο (αρχές  του 2023, αλλά και τέλη 2021, 2022) είχαν ως κύριο στοιχείο νυχτερινό ουρανό με αστέρια – η θέα του ουρανού με τα άστρα πάντα μου έδινε ελπίδα να ονειρευτώ για κάτι καλύτερο, παρά το σκοτάδι που πολλές φορές έπρεπε να αντιμετωπίσω στην καθημερινή μου ζωή. Έργα σαν και αυτά, εκτός από τα ονειρικά στοιχεία, έχουν και συμβολική έννοια – παρά το σκοτάδι γύρω μας, είναι σημαντικό να στρέψουμε τα μάτια μας προς το φως.

Ποια είναι η θεματολογία που συχνά επιλέγετε και γιατί;

Τα θέματα μου είναι εμπνευσμένα από τη φαντασία, τη μυθολογία, αλλά και το φυσικό κόσμο (αστερισμούς, ζώα κτλ.). Αυτήν την περίοδο συνήθως δημιουργώ δύο ειδών απεικονίσεις  – έργα που συνδυάζουν φυσικά στοιχεία με ονειρικά στοιχεία, ή στοιχεία φαντασίας, και έργα κυρίως αφηρημένης τεχνικής που απεικονίζουν στοιχεία από το φυσικό κόσμο ή τη φαντασία, στα οποία κυριαρχούν κυματοειδείς γραμμές. Μου αρέσει πολύ να χρησιμοποιώ αυτήν την τεχνική, ειδικά, με πιτσιλιές χρώματος, καθώς με βοηθά να αποδώσω κίνηση στο εκάστοτε θέμα που επέλεξα να απεικονίσω – συνήθως όταν δημιουργώ έναν πίνακα μπορεί να έχω στο μυαλό μου μία μελωδία ή ένα τραγούδι, ένας άλλος λόγος για τον οποίο μου αρέσει να αποδίδω κίνηση στα έργα μου. Σαν το θέμα να χορεύει, καθώς αναμιγνύεται το νερό με τη χρώμα πάνω στο καμβά, σαν να προσπαθεί έστω για λίγο να μείνει στατικό για να το δούμε, και μετά να συνεχίζει το χορό του, όταν πλέον δεν το παρατηρούμε. Τέλος, ο συμβολισμός είναι επίσης κάτι που μου αρέσει να χρησιμοποιώ, και μπορεί να κυριαρχεί σε οπουδήποτε είδος έργου που δημιουργώ.

Υπάρχει κάποιο έργο που έχετε ιδιαίτερη συναισθηματική σύνδεση ή ιστορία πίσω από αυτό;

Ένα έργο με το οποίο έχω ιδιαίτερη συναισθηματική σύνδεση είναι ένα τοπίο που έκανα το 2021 – “Highways on Planet Colour”/ “Λεωφόροι στον Πλανήτη των Χρωμάτων” – με ακουαρέλες και ακρυλικά σε καμβά. Είναι ένα από έργα που έχω πιο κοντά στην καρδιά μου, γιατί μου θυμίζει τον ορίζοντα κοντά στο σπίτι που μέναμε στο Masson – Angers του Καναδά όταν ήμουν μικρή – μια περίοδο της ζωή μου που θυμάμαι με νοσταλγία.

Εξέλιξη και Μελλοντικά Σχέδια

Πώς έχει εξελιχθεί η τέχνη σας με την πάροδο του χρόνου;

Ενώ αρχικά προτιμούσα να αποτυπώνω φυσικά τοπία με ανοιχτόχρωμες αποχρώσεις, αργότερα άρχισα να προτιμώ περισσότερο τις αποχρώσεις του μπλε, κυρίως γιατί από ένα σημείο και μετά προτιμούσα να απεικονίζω νυχτερινούς ουρανούς ή δειλινά. Μου αρέσει επίσης να δημιουργώ αντιθέσεις μεταξύ ανοιχτών και σκούρων αποχρώσεων, ειδικότερα όταν πρόκειται για απεικονίσεις απογευματινών και νυχτερινών ουρανών. Επίσης πιο πρόσφατα, άρχισα να ενσωματώνω κυματοειδείς γραμμοειδείς σχηματισμούς, σε απεικονίσεις τοπίων, αλλά και σε αφηρημένες απεικονίσεις, για να αποδώσω καλύτερα την αίσθηση της κίνησης. Μπορώ να πω ότι η θεματολογία μου έχει γίνει περισσότερο συμβολική και ονειρική όσο περνάει ο καιρός.

Ποιες καλλιτεχνικές τεχνικές ή υλικά που προτιμάτε;

Προτιμώ να χρησιμοποιώ μέσα τα οποία μπορούν να διαλυθούν σε νερό, όπως για παράδειγμα, ακουαρέλες και ακρυλικά, σε χαρτί αλλά και καμβά – τελευταία άρχισα να χρησιμοποιώ ακουαρέλες σε καμβά. Προκειμένου να κάνω την επιφάνεια του καμβά απορροφητική, χρησιμοποιώ “watercolour ground”. Κάποιες φορές βέβαια, χρησιμοποιώ ακουαρέλες σε καμβά χωρίς προεργασία, ώστε να μπορέσω να αποδώσω καλύτερα το εφέ της κίνησης των χρωμάτων πάνω στον καμβά. Επίσης μου αρέσει να χρησιμοποιώ σπρέι μαζί με ειδικά σπρέι glitter, ειδικά όταν θέλω να απεικονίσω νυχτερινούς ουρανούς με αστέρια ή ουράνια νεφελώματα.

Έχετε μελλοντικά σχέδια ή καλλιτεχνικές εξερευνήσεις που θέλετε να μοιραστείτε;

Θα ήθελα να δημιουργήσω έργα σε μεγαλύτερα μεγέθη, κάτι το οποίο δεν μπορώ να κάνω ακόμα κυρίως λόγω έλλειψης χώρου. Όσον αφορά μελλοντικές καλλιτεχνικές εξερευνήσεις, η θεματολογία μου, ή ακόμα και οι τεχνικές που χρησιμοποιώ ίσως να αλλάξουν στον μέλλον, αλλά αυτό είναι συνήθως κάτι που δεν σχεδιάζω από πριν – συνήθως έρχεται σαν φυσική εξέλιξη του τρόπου με τον οποίο εκφράζομαι.

Τεχνολογία και Τέχνη

Πώς έχει επηρεάσει η τεχνολογία την προσέγγισή σας στην τέχνη;

Συχνά χρησιμοποιώ την εφαρμογή Procreate© στο iPad για να σχεδιάσω σε ψηφιακή μορφή, κυρίως για να σχεδιάσω κάτι το οποίο αργότερα θα αποδώσω με χρώματα σε χαρτί ή καμβά – παρόλα αυτά, τις περισσότερες φορές προτιμώ να χρησιμοποιώ τεχνικές σε χαρτί και καμβά. 

Χρησιμοποιείτε τεχνολογικά εργαλεία για τη δημιουργία ενός έργου;

Μερικές φορές καταγράφω τη διαδικασία παραγωγής ενός έργου σε βίντεο, οπότε από αυτήν την άποψη, ναι χρησιμοποιώ τεχνολογικό μέσο – αν και δεν είναι απαραίτητο για την ολοκλήρωση του έργου, παρά μόνο για την μετέπειτα παρουσίαση αυτού συνήθως σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Θα ήθελα επίσης να αναφέρω σε αυτό το σημείο ότι μου αρέσει να παρουσιάζω τα έργα μου σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης με μουσική – να μπορέσω όσο περισσότερο μπορώ να αναπαράγω τον τρόπο με τον οποίο έχω ένα συγκεκριμένο έργο στο μυαλό μου όταν το δημιουργώ – και αυτό συμπεριλαμβάνει μουσική.

Ακολουθήστε το metafox.gr στη Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.